200 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ

Ο ποητής χτυπημένος από το φως της επανάστασης εμόρφωνε μια στάση ελληνικής ζωής θεμελιωμένη στην εθνική αυτάρκεια,εμψυχωμένη από την ακίνητη απόφαση της θυσίας και κατάφορτη από αγαθές ελπίδες,που φτάνει να τις φυλάγει και να τις σώζει εσαεί η κάθαρση του τραγικού αισθήματος,από την άλλη μεριά η ζωή ετράβαγε το δρόμο της.Ο ρομαντισμός της Εσπερίας έμπαινε στην καπνισμένη χώρα από τη μεγάλη πύλη καμαρωτός και επίσημος σα γαμπρός.Η υπερβολή,η φανφαρονιά και η ευκολία,οι κροκόδειλοι,οι γύπες και οι τυμβωρύχοι.Οι σεληνομανείς,οι λυκοκέφαλοι και οι προβατόσχημοι,οι γλωσσαμύντορες και οι σαβανομένοι θα κατακλύσουν την Εκκλησία και την Αγορά.

 

 

Αναφορά στον Διονύσιο Σολωμό

 

Λιαντίνης Δημήτριος-ΧΑΣΜΑ ΣΕΙΣΜΟΥ,Ο ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ

Copyright by D. Liantinis  ΑΘΗΝΑ,2000

Η ΥΠΑΡΞΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΗΡΕ ΚΑΜΙΑ ΜΟΡΦΗ

Νόμιζαν ότι είχα πεθάνει.

Με ξάπλωσαν ανάσκελα μέσα σε ένα μεγάλο

  ψηλοτάβανο φέρετρο.

Κατά μήκος του φέρετρου υπήρχε ένα χαμηλό χώρισμα

   που έδινε την εντύπωση

   πως το φέρετρο ήταν δύο θέσεων.Εγώ,καθώς κοιτούσα

 το καπάκι

  που βρισκόταν αρκετά ψηλά,δίνοντας την εντύπωση

  πως δεν το είχαν κλείσει

  κανονικά ακόμη,κατάλαβα πως βρισκόμουν στο

  αριστερό μισό του φέρετρου,ενώ

  στα δεξιά μου το άλλο μισό ήταν άδειο.

Αυτό ήταν ανακουφιστικό:μπορούσα πια με ασφάλεια

  να είμαι μόνος,χωρίς την απειλή

 κάποιος ν'απευθυνθεί σ'εμένα.

Ήταν ήσυχα και τακτοποιημένα εδώ μέσα,και το λίγο φως

 που γλιστρούσε από έξω ήταν πολύ ταιριαστό.

Δεν ένιωθα τίποτε,κανέναν πόνο σε οποιοδήποτε σημείο

 του σώματος,

  καμιά επιθυμία και κανένα αίσθημα,δεν έχω βάρος,

  ταξιδεύω αλλά είμαι ακίνητος.

Ήμουν ένα νεκρό σώμα που ακόμη δεν είχε αρχίσει να σαπίζει,

  ενώ μέσα του ακόμη απόμενε κάτι σαν αντιληψη,σαν

 σκέψη,σαν ανάμνηση,

  σαν διορατικότητα,κάτι σαν τρυφερή απουσία ή ψυχρή απουσία.

Ήταν ένα αίσθημα μακαριότητας που εκπορευόταν γύρω μου από το κενό,

  και ιδιαίτερα από το άδειο μισό που βρισκόταν δεξιά μου.

Αλλά όσο περνούσαν οι στιγμές,το άδειο μισό έδινε όλο και λιγότερο την εντύπωση

  του κενού και γινόταν μια παρουσία κακή και αόρατη που διαπερνούσε τα μόρια

  της μακαριότητας και και τα μετέβαλλε σε μια ατμόσφαιρα δυσφορίας που έφραζε

  και τους τελευταίους πόρους από τους οποίους ανάσαινα.

Τι ήταν αυτό δίπλα μου;Ποιός ήταν;Γιατί  δεν μπορούσα να τον δω;Γιατί με έβαλαν

  στο ίδιο φέρετρο με κάποιον άλλον;

Και γιατί αυτός φαινόταν τόσο δυνατότερος από μένα;

Απάντηση:η σκοτεινή πλευρά μου,

 η ύπαρξη που δεν πήρε καμιά μορφή του Εγώ,που δεν υλοποιήθηκε με κανέναν

  κοινωνικό ρόλο.

Κάποια στιγμή το αόρατο μέ άγγιξε μόνο για μια στιγμή και μ'άφησε να καταλάβω πως ήταν ο σκοτεινός μου εαυτός από τον οποίο έπαιρνα την αδιέξοδη ενέργειά μου

  και τη διαμόρφωνα σε ρόλους αποδεκτούς

και αποδοτικούς.

Τώρα,εκείνος που είχα εκμεταλλευτεί και είχα αφήσει φυλακισμένο κι αθέατο,

  ήρθε η ώρα

  να κυριαρχήσει πάνω μου και να με διαχειριστεί από τώρα και στο εξής

  έτσι όπως αυτός θέλει ή χρειάζεται.

Από την συλλογή του Βαγγέλη Αθανασόπουλου "Προετοιμασία ταφής"

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ,2012

ΔΙΑΚΙΝΔΥΝΕΥΟΝΤΑΣ

Ἂν θά ἒπρεπε νά ἱστορίσω τή Θεία Πράξη τῆς Δημιουργίας,τότε στή "χειρονομία"τοῦ Χριστοῦ θά ἀπέδιδα τραγικό χαρακτήρα.Ὁ Θεός δημιούργησε τόν κόσμο,καί κυρίως τόν ἂνθρωπο,διακινδυνεύοντας.Καί ἐγώ, βλέποντας τόν ἐρχομό τοῦ Χριστοῦ στή γῆ,στοχάζομαι καί τή θεία αὐτή διακινδύνευση στά προσιτά σέ μένα ὃρια. Ὰν ὁ ἂνθρωπος εἶναι πραγματικά ἐλεύθερος ὡς εἰκόνα καί ὁμοίωση τοῦ Θεοῦ,τότε ὁπωσδήποτε σκεφτόμαστε ὃτι ὁ Θεός "ἐν ἁρχῆ" δημιοῦργησε μία καθαρά δυναμική κατάσταση,καί ὃλα ὃσα ἒπειτα ἀκολουθοῦν ὡς μοίρα τοῦ Ἀνθρώπου δέν ἐξαρτώνται πλέον μόνο ἀπό τόν Θεό-Δημιουργό,άλλά καί ἀπό τήν ἐλευθερία τῆς ἀνθρώπινης ὑπάρξεως.Ὁ καθένας ἀπό μᾶς εἶναι ἐλεύθερος νά συμφωνήσει  μέ τό Θεό,νά ἐνωθεῖ μαζί Του μέ τήν ἀγάπη,ἢ βεβαίως νά τόν ἀπορρίψει καί ἀφελῶς νά στραφεῖ σέ ἀναζητήσεις ἂλλης ζωῆς:"Ἀφελῶς",διότι ἒξω ἀπό τή Θεική Ἀρχή δέν ὑπάρχη ζωή.Συνεπῶς,στήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου ἒγκειται ἡ τραγικότητα ὃλης τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου.

 Καί ὁ Θεός ἀναμφίβολα προεῖδε τήν Τραγωδία αὐτή,τή μελέτησε μέσα στήν αἰωνιότητά Του.

 

Σωφρόνιος Σαχάρωφ,γράμμα στην ἀδερφή του Μαρία,The Old Rectory,Χριστούγεννα 1968-69

Απ'το βιβλίο ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ,ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΕΣΣΕΞ ΑΓΓΛΙΑΣ 2009

 

 

Η ΕΚΛΟΓΗ ΤΟΥ ΚΟΡΜΑΚ

Νά προτιμήσω,ὢ βασιλιά τῶν μυστηρίων,

ἀπό τήν τέρψη ἁπαλῶν προσκέφαλων κι ἀσμάτων

   δρόμο ν'ἀνοίξω στά θαλάσσια τείχη

  τά νῶτα στρέφοντας στήν πατρική μου γῆ;

 

Νά τρέξω ἂκληρος στή μάχη

  μέ τοῦ Κυρίου τή χάρη,ἂνακτα ἀναλλοίωτε,

  δίχως τιμή,δίχως τό ἃρμα μου

  δίχως χρυσό ἢ ἀσήμι ἢ ἂλογα;

 

Τό δερματόδετο σκαρί νά καθελκύσω

  στοῦ ἐξαίσιου ὠκεανοῦ τόν κόρφο

   στήν ἃλμη ἐπάνω,βασιλιά τῶν φώτων,

  μέ τή θέλησή μου ν'ἀρμενίσω;

 

Εὐρύχωρο κι ἂν εἶναι ἢ στενό,

ἢ ἀγγέλων χορός τό ὑπηρετῆ,

ὢ Θεέ μου,πλάι μου θά εἶσαι,

ὃταν θά πέση στόν ἀφρισμένο πόντο;

 

 

ΟΙ ΕΡΑΣΤΕΣ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ-ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΚΕΛΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΜΟΝΑΧΙΣΜΟΥ

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΚΟΥΤΛΟΥΜΟΥΣΙΟΥ,ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 2009

ΣΤΑ ΕΓΚΑΤΑ ΤΟΥ ΣΚΑΦΟΥΣ

Φουτζέιρα αγκυροβόλιο.

Ήρθε η ώρα να βιράρουμε.

Φυσούσε πολύ.Ο ήλιος είχε κρυφτεί ήδη πίσω απ'τα βουνά της Αραβίας,αφήνοντας ματωμένες κλωστές φωτός που θάμπωναν και έσβηναν στον έρημο ουρανό .Έμενε μια γκρί απόχρωση στις πλώρες των πλοίων που αντιστέκονταν απέναντι στη δύναμη του ανέμου.

Ήρθε η ώρα να βιράρουμε.

Και είχαμε μια βαθιά,θανάσιμη πληγή

στα έγκατα του σκάφους.

ΖΩΝΤΑΝΗ ΣΧΕΣΗ

Ὁ χριστιανισμός δέν μπορεῖ νά μήν εἶναι ἐκκλησιαστικός,ἂν ἐξετάσουμε προσεκτικά τήν Ἐκκλησία ὡς σῶμα τοῦ Χριστοῦ ἢ ὡς ἱστορικό φαινόμενο,ὡς κοινότητας τῶν χριστιανῶν...Τί εἶναι λοιπόν αὐτό πού μοῦ δίνει ἡ Ἐκκλησία;Τά μυστήρια:τό Βάπτισμα,τή μετάνοια,τήν κοινωνία,τἠν ἱερωσύνη κτλ.

Μέσα ἀπό τήν Ἐκκλησία,σύμφωνα πάντα μέ τό μέτρο τῶν δυνατοτήτων μου,γίνομαι κληρονόμος τῆς πιό μεγαλειώδους παραδόσεως πού ὑπάρχει στήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητας.

Διά μέσου τῆς Ἐκκλησίας καί μέσα στήν Ἐκκλησία ζῶ συνεχῶς τήν πιό ζωντανή σχέση μέ τόν Ἰωάννη τόν Θεολόγο καί τόν Παῦλο καί τούς Ἀποστόλους,μέ τόν Ἀθανάσιο καί τόν Βασίλειο καί τούς ἂλλους Πατέρες,μέ τόν Ἀντώνιο καί τόν Σισώη,μέ τόν Μακάριο καί τόν Ἰσαάκ,μέ τόν Μάξιμο καί τόν Συμεών τόν Νέο Θεολόγο,μέ τόν Γρηγόριο Παλαμᾶ,τόν Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ.Αὐτοί  εἶναι οἱ οἰκεῖοι μου,οἱ συγγενεῖς μου.Τούς παρέλαβα ὃμως στήν έκκλησιαστική τάξη.Ἒξω ἀπό τήν Ἐκκλησία  ὁ σύνδεσμος μαζί τους ἐξασθενεῖ.Ἒστω καί σέ μικρότερο μέτρο,ζῶ ὂμως τήν ἲδια ζωή μέ αὐτούς.Διά μέσου τῆς Ἐκκλησίας διαμορφώνω στή συνείδησή μου τήν εἰκόνα,τοῦ ἀπό ἂπειρη ἀγάπη Ἐσταυρωμένου γιά τίς ἁμαρτίες μας Χριστοῦ,εἰκόνα,πού πάντοτε μέ πράο,ἀλλά ἒντονο τρόπο,έλκύει τήν ψυχή μου!

Καί νά,ὃλα αὐτά μοῦ δίνουν τή δύναμη νά ὑπομένω πολλά ἀνόητα διεστραμμένα,πού συναντᾶμε στό ἐκκλησιαστικό περιβάλλον.

 

ΟΣΙΟΣ ΣΩΦΡΟΝΙΟΣ ΣΑΧΑΡΩΦ,Ο ΗΣΥΧΑΣΤΗΣ ΚΑΙ ΘΕΟΛΟΓΟΣ

CHARLES BAUDELAIRE (1821-1867)

 

Μιά ἀπό τίς πιό χαρακτηριστικές ἒμμονες ἱδέες τοῦ ποιητή εἶναι ἡ ἀγωνιώδης ἀναζήτηση τοῦ ἂφθαρτου,τοῦ αἰώνιου,τοῦ ἀπόλυτου.Μέ ἀνησυχία πού φτάνει τόν πανικό,ἀναρωτιέται γιά τό μέλλον τοῦ κόσμου.Ο κόσμος αὐτός θά ἐπιζήσει ἢ θἀ ἐξαφανιστεί;Κι ἂν επιζήσει,θά άξίζει τόν κόπο ἂν κυριαρχείται ἀποκλειστικά ἀπό τή θεότητα τῆς Ὓλης,ἂν μέ μόνο μέλημα τήν τεχνική πρόοδο ὁ ἂνθρωπος καταστρέφει τόν πλανήτη του και τόν ἑαυτό του;

 

Ἀπόσπασμα ἀπό τἠν εἰσαγωγή τῆς ΕΥΑΣ ΜΥΛΩΝΑ.

 

CHARLES BAUDELAIRE-20 ΠΕΖΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ Από τή συλλογή PETITS POEMES EN PROSE(LE SPLEEN DE PARIS)Μετάφραση:Εύας Μυλωνά

Εἰκόνες:Αντώνη Κέπετζη

Εκδόσεις ΙΚΑΡΟΣ 1978

ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ

Δεν προσδοκώ

Καμιά στημένη αθανασία

είτε εκ δεξιών

είτε εξ ευωνύμων

Καμιά άλλη επ'αόριστον

διατριβή

 

Προσδοκώ

Έναν πρόχειρο θάνατο

Απλό

Καθημερινό

Στον ήχο απ'τα καρφιά

που αποκυλάει λίθους.

ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΟΥ ΡΟΣΑΛΙΟΥ

 Γονατίζοντας πάνω στά φύλλα τῆς καρυδιᾶς               

τήν Πεντηκοστή,εἶναι δυνατόν

λοιπόν νά ἰσχυριστοῦμε,ὃτι ἐπιτελοῦμε ἓναν γάμο παράξενο,μέ τίς ψυχές τῶν προσφιλῶν,πού ξημερώνοντας τό Σάββατο τοῦ Ροσαλιοῦ,ξανά κλείνονται στόν κάτω κόσμο,μετά πού ἐπί τόσες ἡμέρες ἡ χαρά τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ,τίς ἀφῆκε ἐλεύθερες νά'ρθουν κοντά μας.

 

Ν.Γ.Πεντζίκης,Ομιλήματα , σέλ.152 Εκδόσεις ΑΚΡΙΤΑΣ 1992

ΟΙ ΩΡΕΣ ΤΗΣ "ΚΥΡΙΑΣ ΕΡΣΗΣ"

-"Ἒσκυψε νά πιεῖ νερό ἀλλά δέν ξεδίψασε".

Τό ε' ὑποκεφάλαιο(σ.27) ἀρχίζει μέ τοῦτο τόν ὂμορφο στίχο.Λάθος μου να τόν ἀπομονώσω.Γιατί τό ἒκαμα;δέ ξέρω.Θά πῶ,φαντάζομαι,πολλές φορές "δέν ξέρω"ὣς τό τέλος τοῦ βιβλίου.Δέν εἶναι εὒκολος ὁ Ν.Γ.Πεντζίκης,ὃταν γυρεύεις νά κοσκινίσεις τή γνώση του.Ξέρει καί θυμάται τόσα καί τόσα,ἀπό τίς μελέτες του, ἀπό τήν ἀκονισμένη παρατηρητικότητά του,πού μπροστά του αἰσθάνομαι ἀπίστευτα ἀμαθής.Ἒπειτα,εἶναι ἀνθρωπος πού δέν ἀρνιέται τίποτε,ἡ παραδοχή του εἶναι οἰκουμενική.Οἱ περισσότεροι ἂλλοι εἶναι φτιαγμένοι ἀπό παραδοχή βέβαια,ἀλλά δυναμωμένη μέ πολλές ἀρνήσεις:εἶναι ὑποχρεωμένος νά κολυμπήσει κανείς στή ζωή,καί κολυμπώντας δέχεται καί διώχνει τό νερό.Τήν ἲδια παραδοχή χωρίς διάλεγμα βλέπω στή χρήση του τῆς γλώσσας.Φαντάζομαι τόν Ν.Γ.Π. νά εὒχεται νά φέρει ὃλες τίς γλῶσσες τῆς Βαβἐλ.Δέν ξέφυγε ,φυσικά,ἀπό τήν προσοχή μου τούτη ἡ περικοπή:"μιά καί γράφω στή γλώσσα μας,καί μέσα ἀπό τά τεχνάσματά της καί τούς τρόπους της ἀναγνωρίζω καί μαθαίνω τόν κόσμο.Μέ τήν κοινή μας λαλιά ὑφαίνω τή σαγήνη,τό δίχτυ πού ρίχνω γιά ν'ἀνελκύσω τίς λαχτάρες μου".(σ.53).Θέλησα μόνο νά τήν ὑπογραμμίσω αὐτή τή ρήση.Φτάνει τόσο γιά τήν ὣρα.

 

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ-ΟΙ ΩΡΕΣ ΤΗΣ "ΚΥΡΙΑΣ ΕΡΣΗΣ"

ΔΟΚΙΜΕΣ-ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ,ΙΚΑΡΟΣ 2002

ΣΑΝ ΕΝΑ ΕΝΣΤΙΚΤΟ

Ἡ παράδοση εἶναι γιά μένα μεγάλο πράγμα.Εἶναι  μερικές λέξεις στό λεξιλόγιό μας πού θἀ'πρεπε νά ἀλλάξουν μορφή ,γιατί ἡ σημερινή δημοκοπική μεταχείριση τίς ἒκανε νά χάσουν τό πρωταρχικό τους νόημα.Παράδοση εἶναι τό καταστάλαγμα σοφίας καί παρατήρησης αἰώνων.Μοιάζει μέ τό ἒνστικτο  τῶν ταξιδιάρικων πουλιῶν,πού βρίσκουν ἀλάνθαστα τόν δρόμο τους,φθάνοντας ἡμερολογιακά   στόν προορισμό τους,ταξιδεύοντας  μερόνυχτα στό καταπέλαγο τοῦ οὐρανοῦ.Εἶναι σάν ἓνα ἒνστικτο.Τήν παράδοση δέν μποροῦμε νά τήν ἀναβιώσουμε-δέν γυρίζουν οἱ καιροί-ἀλλά νά τήν κρατήσουμε,ἒστω μουσειακή,γιά νά μπορεῖ ὁ λαός μας,κάθε φορά που θά χάσει τόν δρόμο του να ἀντλεῖ ἀπό τό θησαυρό της στοιχεῖα γνήσια  καί ἂφθαρτα,γιά να μπορεῖ νά καθορίζει τή δική του πορεία.Γιατί εἶναι δέντρο μέ βαθιές ρίζες ἡ παράδοση,καί καθιερωμένες ἀξίες.

Κώστας Μπαλάφας.Φωτογραφικό ὁδοιπορικό στό Ἃγιο Ὂρος 1969-2001

Εκδοση τῆς Ἁγιορείτικης Φωτοθήκης,2008

Η ΚΑΤΕΡΙΝΑ

Και τί δηλαδή;

Θαρρείς πως εδώ που βρίσκομαι

χωρίς ΤΙΠΟΤΑ δεν έχω το κουράγιο

να πω την αλήθεια;

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΓΩΓΟΥ

 

ΜΟΥ ΜΟΙΑΖΕΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ Μ' ΕΝΑΝ ΗΛΙΟ,ΠΟΥ ΚΑΙΓΕΤΑΙ ΑΠΟ ΜΟΝΟΣ ΤΟΥ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ  2018

ΕΠΙΒΙΩΣΗ

Ἀγαπητέ,συγχωρεῖστε,ὑπομείνατε.Εἶναι ἀδύνατο νά σᾶς γράψω τώρα γιά πάρα πολλά καί οὐσιώδη.Ἐνῶ ἒγραφα τίς λίγες αὐτές σελίδες,τό κτίριο σείσθηκε ἢδη μερικές φορές μέ βουητό,θορύβους καί τριγμούς.

Ἂν ὁ Κύριος δώσει καί παραμείνουμε ζωντανοί,θά μιλήσουμε γιά ὃλα πρός δόξαν Του.

 

ΑΓΩΝΑΣ ΘΕΟΓΝΩΣΙΑΣ,Η ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΣΩΦΡΟΝΙΟΥ ΜΕ ΤΟΝ Δ. ΜΠΑΛΦΟΥΡ