Κυριακή 26 Ιανουαρίου 2020

ΟΙ ΡΙΖΕΣ


Οἱ ποιητές,ἂν εἶναι καλή ἡ ποίησή τους,ἀντλοῦν ἀπὸ μιὰ πείρα τῆς ζωῆς,καταποντισμένη πολύ βαθιά,ποὺ ὃλοι μας,μικροὶ καὶ μεγάλοι ,τὴν ἒχουμε μέσα μας`πόσο τὸ νιώθουμε αὐτό,δὲν τὸ ξέρω.Αὐτές εἶναι οἱ ρίζες ποὺ τοὺς κάνουν νὰ ἐπικοινωνοῦν μαζί μας.
Τὶ μορφές,τί φορέματα θὰ πάρει αὐτή ἡ κοινή πείρα,ἡ κοινὴ αἲσθηση τῆς ζωῆς,σὲ μιὰ ἱστορική στιγμή,κανείς δὲ μπορεῖ νὰ τὸ πεῖ.Ἐξαρτᾶται,νομίζω,ὂχι μόνο ἁπὸ τὴν ἰδιοσυγκρασία τοῦ ἀτόμου ποὺ ἐκφράζεται,ἀλλά καὶ ἀπὸ πολλές συνήθειες πνευματικές,κοινωνικές,πολιτικές τῆς στιγμῆς  ἐκείνης.
Ἓνα ποίημα  ποὺ γράφτηκε ἀπὸ μιὰ καθαρᾶ ἐρωτική ἀφορμή,μπορεῖ νὰ γίνει,σὲ ἂλλους καιρούς ἡ ἒκφραση τοῦ αἰσθήματος τῆς  ἀνθρώπινης ταπείνωσης,τῆς ἀπάτης,τοῦ ἐξευτελισμοῦ,γιατὶ ἡ ἐποχή,μὲ κάποιο τρόπο,ἒχει βγάλει στὸν ἀφρὸ τέτοια συναισθήματα`τὰ ἒχει κάνει,ἂς ποῦμε ,δημόσια.Κι ὁ ἒπαινος ἑνός ρόδου ἢ μιᾶς ἀχτίνας τοῦ ἣλιου μπορεῖ νὰ διοχετέψει τὸ συναίσθημα τοῦ ἀνθρώπινου μεγαλείου,σὲ ἂλλες στιγμές,ποὺ τὸ ἀνθρώπινο μεγαλεῖο ἀστράφτει,ὃπως θὰ'λεγε ὁ Σολωμός.Κι αὐτές οἱ παραλλαγές,καθὼς περνᾶ ὁ καιρός,σημαίνουν πὼς τὰ ποιήματα εἶναι ζωντανά καὶ  θρέφουνται`ἒχουν τὴ δύναμη νὰ μᾶς συμπληρώνουν καὶ ζητοῦν νὰ τὰ συμπληρώνουμε.
Ἂν ἡ ποίηση δὲ στηριζότανε σὲ τέτοιας λογῆς ἀνθρώπινη ἀλληλεγγύη,σ'αὐτή τὴν ἀνθρώπινη κοινότητα,δὲ θὰ ζοῦσε πολύ.Ἡ ποίηση δὲν ἐκφράζει ἀλήθειες μὲ τὴν ἐπιστημονική σημασία τῆς λέξης,οὒτε ἀποκαλύπτει φιλοσοφίες καὶ κοσμοθεωρίες,χρησιμοποιεῖ τὴν ἐπιστήμη  καὶ τὴ φιλοσοφία τῶν ἂλλων,ἂν τῆς χρειάζονται.Ἡ ποίηση δὲν εἶναι γιὰ προσωπικές ἐξομολογήσεις,κι ἂν τὶς κάνει,δὲν εἶναι αὐτές ποὺ τὴ σώζουν.Δὲν προσπαθεῖ  νὰ ἐκφράσει  τὴν προσωπικότητα τῶν ποιητῶν,μᾶλλον προσπαθεῖ νὰ τὴν καταργήσει,ὃπως ἒγραφε ὁ Ἒλιοτ.Ἀλλά κάνοντας αὐτό,ἐκφράζει μιὰν ἂλλη προσωπικότητα,ποὺ ἀνήκει σὲ ὃλους`ὃποιος χάσει τὴ ζωή του θὰ τὴν ἒβρει,λέει τὸ Εὐαγγέλιο.Ἒτσι,ἂς μὴ γυρεύουμε ἀπό τὸν ποιητὴ,γιὰ νὰ τὸν αἰσθανθοῦμε,τὰ μικρά καθημερινά τῆς ζωῆς του ποὺ νομίζουμε ὃτι ἐκφράζει.Τὰ μικρὰ αὐτὰ περιστατικά,ἂν ἒγιναν ποίηση,εἶναι περιστατικά δικά σας  καὶ δικά μου καὶ ἐκείνων ποὺ ἒφυγαν καὶ ἐκείνων ποὺ θά'ρθοῦν ὓστερα ἀπὸ μᾶς..Ἂν δὲν ἧταν ἒτσι,ποίηση δὲ θὰ ὑπῆρχε.Μπορεῖτε νὰ κάμετε μόνοι σας τὸ πείραμα .Διαβάστε μιὰ ραψωδία τοῦ Ὁμήρου  καὶ κοιτάχτε ἂν,στὰ σημεῖα ποὺ σᾶς συγκινοῦν,αὐτό ποὺ αἰσθανόσαστε εἶναι ἁπλά καὶ μόνο μιὰ  ἀρχαιολογικὴ ἀναδρομή,ἢ μήπως εἶναι ἓνα συναίσθημα θρεμμένο ἀπὸ ὃλη τὴν ἀνθρώπινη πείρα ποὺ μεσολάβησε ἀπὸ τὴν παλιά ἐκείνη ἐποχή ὣς τὴ σημερινή στιγμή σας.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ ΜΕΡΕΣ Ε',σελ.168(ΙΚΑΡΟΣ 1986)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΑΝΑΡΡΊΧΗΣΗ

  Παλεύουν οι ψυχές μεταξύ τους  η ένταση του άλγους αυξάνει,δυναμώνει. Από κει που τις τσακίζει ο αέρας γέρνουν, κάποιες φαγωνονται και πέφ...