ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΥΠΕΡΒΟΛΗΣ

Θραύσματα στον ακυβέρνητο χώρο

Ίχνη από αναρίθμητα βήματα

Συντρίμματα  της ψυχής

Οι βωμοί στήθηκαν δειλινό

            στα σύνορα των σκιών

Έκτοτε η νύχτα έγινε

          θύρα άνισης ανταπόδοσης.

ΚΑΘΩΣ ΤΟ ΣΩΜΑ

Φεγγοβόλος μέσ’την ατάραχη θλίψη, ο ποιητής γυρνοβολάει τις νύχτες, όπως άλλωστε και όλοι οι προφήτες του καιρού του, κάτω απ’τ’άστρα και τη σιωπή, τη σιωπή που συσσωρεύει σε τρομαχτική ένταση, όλους τους ήχους του κόσμου. Και όταν αντικρίζει τα άνθη  προσπερνά την απόγνωση, το καιόμενο αυτό θυμιατήρι της ύπαρξης, για να πει «χρώματα είμαστε, τίποτα πιότερο» και ύστερα «καθώς το σώμα μένει μόνο του φευγατίζοντας την επικατάρατη συνείδηση», γνωρίζει την λεπίδα του κενού και ουρλιάζει. Τριγύρω το αδίσταχτο σύμπαν και ο Χρόνος ο μέγας αρχιστράτηγος του θανάτου. Και γίνεται ένας  «αυξανόμενος νεκρός»… Μα η μητέρα εκκλησία τον εφοδιάζει με άλλη όραση, την στιγμή ακριβώς που ανοίγει ο τάφος για να γίνει ένας νεκρός τότε έρχεται και τον αρπάζει στις αγκάλες του ο Θεός.

ΕΜΕΙΣ ΠΟΥ ΜΕΙΝΑΜΕ

Εμείς που μείναμε στο χώμα το σκληρό

Για τους νεκρούς θ’ανάψουμε λιβάνι

Κι όταν χαθεί μακριά το καραβάνι

Του χάρου του μεγάλου Πεχλιβάνη

Στη μνήμη τους θα στήσουμε χορό.

Εμείς που μείναμε θα τρώμε το πρωί

Μια φέτα από του ήλιου το καρβέλι

Μέλι χρυσό σ’ατρύγητο κουβέλι

Και δίχως πια του φόβου το τριβέλι

Μπροστά θα προχωράμε στη ζωή.

Εμείς που μείναμε θα βγούμε μια βραδιά

Στην ερημιά να σπείρουμε χορτάρι

Και πριν για πάντα η νύχτα να μας πάρει

Θα κάνουμε τη γη προσκυνητάρι

Και κούνια για τ’αγέννητα παιδιά.

ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΤΣΟΣ

ΟΛΑ Τ'ΑΜΙΛΗΤΑ

'Ολα τ'αμίλητα σου μάθαν τη σιωπή τους και την ταξίδευες στις ερημιές

ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΚΑΒΑΛΛΕΣ

ΟΔΥΣΣΕΙΑ

Ένα τραγούδι κοιμάται πάνω στην άρπα 

ώσπου να το ξυπνήσει

ένας

πόνος ξένος

Κι ω ταξιδιώτη, που γυρίζοντας  απ΄τον Ωκεανό,

θα ναυαγήσεις ανάμεσα στα ρόδα 

ενός κήπου.

ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ

ΑΚΡΩΡΕΙΑ ΩΚΕΑΝΕΙΟΣ

Κινείται με δυσκολία

στον στενό χώρο που του έλαχε να ζεί

        στον ωκεανό

  στην ακρώρεια εκείνη του φόβου στέκεται

         κοιτώντας

 κοιτώντας τον μέσα του άνθρωπο

  που  ίσταται στο κενό

 τρόμος ενώπιον του χάους

 κάθε πλάνη

ότι θάπτεται

ότι φεύγει

ότι έχει αρχή και θα έχει τέλος

οικειοποιείται

με τρόπο να αποφύγει το χάος

αγκαλιάζει την γνώμη του

ότι πιστεύει

ότι ζει

ότι είναι αναφαίρετο κτήμα

    της βουλήσεώς του

όλα αυτά τα ψέματα

και τα πλάνα

που φεύγουν και αλλάζουν

 όπως αλλάζει τον άνεμο

     κάποιος ανεμοστρόβιλος

στον ωκεανό

στην ακρώρεια εκείνη του φόβου

ίσταται

ο ξένος

ο μέσα του άνθρωπος

BAYOVAR

έζησα και γω την ομορφιά μες'στην έρημο

μα πιότερο ναυάγησα

ΕΥΡΥΧΩΡΙΑ

Δεν είμαι πια εκείνος,γίνομαι

Απ’την αρχή,ετοιμάζω τη γέννησή μου.

Ήμουνα χαμένος και βρέθηκα,

Σήκωσα το σώμα και πορεύτηκα.

 

Έμαθα να βλέπω και να κινούμαι,

Έμαθα να’μαι και να υπάρχω.

Μην ήμουνα τάχα και πριν,μη θάμαι

Και μετά,μες στον ακίνητο άπειρο χρόνο;

Μην είμαι πιότερο από σκιά το σώμα που την κάνει

Και τηνε ρίχνει πίσω του μες στο σκοτάδι;

Μην είμαι το φως που πέφτει και γεννά

Σκιά και σώμα και καθρεφτισμό;

Μην είμαι πιότερο από πρόσωπο είδωλο

Και καθρεφτίζομαι,γνωρίζω τον εαυτό μου,

Εκεί που όλα υπάρχουν είναι λαμπρά,

σπιθοβολούν μες στη βαθειά συνείδηση;

Κλείνω τα μάτια,γίνεται νύχτα,

Κινούμαι,κινείται η γη.

Τα’άστρα υποπτεύομαι πως έχουν το δικό μου φως.

                                 ΓΙΩΡΓΟΣ ΘΕΜΕΛΗΣ

Η ΘΛΙΨΙΣ ΤΟΥ ΠΕΛΑΓΟΥ

Μόνον ένα κομμάτι ουρανού

     κι η γης άφαντη

Το πέλαγος μακρύτερα

Κι η αύρα του ωκεανού

    τριγύρω

Μόνον ένα κομμάτι ουρανού

Κατρακυλάει ο βράχος

Και συθέμελα

    η ύπαρξη στενάζει

Μόνον ένα κομμάτι ουρανού

     στην μοναξιά αντίβαρο

Η θλίψις του πελάγους

   πέρα μακρυά

Κι η αύρα του ωκεανού

   τριγύρω…

ΨΩΜΙ

Ας μην το κρύβουμε
διψάμε για ουρανό

Μ.ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ

ΔΙΑ ΠΥΡΟΣ

Kατοικούμε σε κλουβιά

Γεμάτα αναθυμιάσεις

Και αναθήματα

Μας αγγίζει κάποτε

Μια αχτίδα φωτός

Και λησμονούμε ότι υπάρχουμε δέσμιοι

Μιας παγκόσμιας πυρκα’ι’άς

Πέρασμα από Εσμεράλδα

Πρέπει να έχουμε

τα μάτια μας ανοιχτά

Θα μας ζητηθεί προορισμός,

 Και διεύθυνση.

Μα μέσα στην οχλοβοή,

Ποιος θα θυμάται

τις αντιξοότητες της νιότης του

Και τον δυσεπίλυτο ήχο

του χρόνου τα μεσάνυχτα.

Γι’αυτό

 από τώρα πρέπει να ασκηθούμε

στην παρατήρηση του ορίζοντα

Και στην επαχθή διέλευση

όλων των αναβολών.

ΝΕΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ

HONOLULU-HAWAI

ΟΝΕΙΡΟ ΕΝΟΣ ΟΝΕΙΡΟΥ

Στέκομαι αντίκρυ στην ανεμοζάλη
Που δέρνει αφρολουσμένο έν' ακρογιάλι,
Και μες στο χέρι το κλειστό
Λίγη άμμο ολόχρυση κρατώ-
Τι λίγη!κι όμως πως γλιστρά μου
Μές στο βυθό,απ'τα δάχτυλά μου
Σαν τα δάκρυά μου-τα δάκρυά μου!
Ω Θεέ μου!ας ήταν να μπορούσα
Σφιχτότερα να την κρατούσα!
Ω Θεέ μου!ούτ' ένα μόριο μόνο
Απ' τ' άσπλαχνο το κύμα δε γλυτώνω;
Νά'ναι όσα μοιάζουμε ή θωρούμε,τάχα
Ενός ονείρου τ' όνειρο μονάχα;

ΕΔΓΑΡ ΑΛΛΑΝ ΠΟΕ

Η ΘΥΣΙΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ

ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟΝ ΤΗΣ ΘΑΝΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΔΙΚΗΣ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Ε' ΑΝΑΡΤΗΘΕΝ ΕΠΙ ΤΟΥ ΚΡΕΜΩΜΕΝΟΥ ΛΕΙΨΑΝΟΥ

Δεδομένου ότι είναι χρέος των αρχηγών και των ανωτέρων αξιωματούχων,εις οποιονδήποτε έθνος και αν ανήκουν,να επαγρυπνώσι νύκτα και ημέραν επί των εμπεπιστευμένων εις την φύλαξιν των προσώπων,να πληροφορώνται πάσαν πράξιν των,να αποκαλύπτωσι και να αναφέρωσιν εις την κυβέρνησή μου τας αθεμίτους πράξεις των.Οι δε πατριάρχαι,ως αρχηγοί των ραγιάδων,ζώντων εν ασφαλεία υπό την σκιάν της αυτοκρατορικής μου εξουσίας,οφείλουν να είναι προ παντός άλλου ανεπίληπτοι,τίμιοι,πιστοί και ειλικρινείς.Κατέχοντες τας αρετάς ταύτας,αφού διαπιστώσουν τας καλάς και τας κακάς κλίσεις του λαού των,οφείλουν να τας εμποδίσουσιν εγκαίρως δι'απειλών και συμβουλών,ή αν παραστή ανάγκη και δια ποινών κατά τα δόγματα της θρησκείας των,και τοιουτοτρόπως να δείξουν μέρος της ευγνωμοσύνης των προς την Υψηλήν Πύλην,δι'ας απολαμβάνουν χάριτας και ελευθερίας υπό την αγαθοποιόν σκιάν της.
Αλλ' ο άπιστος πατριάρχης των Ελλήνων,ο δώσας εν τούτοις άλλοτε τόσα δείγματα της εις την Υψηλήν Πύλην αφοσιώσεώς του,είναι αδύνατον αυτήν την φοράν να θεωρηθή αλλότριος των ανταρσιών και των επαναστάσεων του έθνους του,ας διάφοροι κακότροποι και αναίσθητοι,παρασυρόμενοι υπό χειμερικών και διαβολικών ελπίδων,διήγειραν.Και χρέος του ήταν να διδάξει τους απλούς,ότι το τόλμημα ήτο μάταιον και ατελέσφορον.Διότι τα κακά διαβούλια δεν είναι δυνατόν ποτέ να ευδοκιμήσουσι κατά της μωαμεθανικής εξουσίας και θρησκείας,αίτινες έλαβαν ύπαρξην θεώθεν προ υπερχιλίων ετών,και θα διατηρηθούν μέχρι της συντελίας του αιώνος καθώς μας βεβαιούν αι αποκαλύψεις και τα θαύματα,αλλ' εξαιτίας της διαφθοράς της καρδίας του,όχι μόνον δεν ειδοποίησεν ουδ' επαίδευσε τους παρασυρθέντας,αλλά καθ' όλα τα φαινόμενα ήτο και αυτός,ως αρχηγός,μυστικός συμμέτοχος της επαναστάσεως και αδύνατον να μην αφανιστεί και πέση εις την οργήν του Θεού όλον σχεδόν το έθνος των Ελλήνων,αν και εν αυτώ είναι και πολλοί αθώοι.
Καθ' ον καιρόν εγνώσθη η αποστασία,η Υψηλή Πύλη συμπάθειαν λαβούσα προς τους αθλίους ραγιάδας της,ησχολήθη νά επαναφέρη τους πλανηθέντας δια της γλυκύτητος εις την οδόν της σωτηρίας και επί τω σκοπώ τούτο εξέδωκε πρόσταγμα διατάττουσα και συμβουλεύουσα τον πατριάρχην τα δέοντα και προσκαλούσα αυτόν να αφορίσει όλους τους αποστατήσαντας ραγιάδας όπου και αν ήσαν.Αλλ'αντί να δαμάση τους αποστάτας και δώση πρώτος το παράδειγμα της εις τα καθήκοντα επιστροφής των,ο άπιστος ούτος έγινεν ο πρωταίτιος όλων των αναφυεισών ταραχών.Επληροφορήθημεν ασφαλώς ότι εγεννήθη εν Πελοποννήσω και ότι είναι συμμέτοχος όλων των βιαιοτήτων,όσας οι αποπλανηθέντες ραγιάδες διέπραξαν εις την επαρχείαν των Καλαβρύτων.Ούτος λοιπόν είναι ο αίτιος της με την βοήθειαν του Θεού επικειμένης παντελούς συντριβής και του αφανισμού των.
Επειδή πανταχόθεν εβεβαιώθημεν περί της προδοσίας του,όχι μόνον εις την βλάβην της Υψηλής Πύλης,αλλά και εις όλεθρον αυτού του έθνους του,ανάγκη ήτο να λείψη ο άνθρωπος ούτος από του προσώπου της γης,και κατά συνέπειαν εκρεμάσθη,ίνα χρησιμεύσει παράδειγμα εις τους άλλους.Κυριακή,την 19 του μηνός Ρενχέμπ,το έτος 1230 (22 Απριλίου/4 Μαίου 1821)
(ΚΕΙΜΕΝΑ-ΠΗΓΑΙ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ,
AΠ.Β. ΔΑΣΚΑΛΑΚΗ,ΑΘΗΝΑΙ 1967)

ΜΝΗΜΗ 1821

Η ΑΦΟΒΙΑ ΤΩΝ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΩΝ

Εκείνα τα οποία εξαίρονται εις τους βίους των νεομαρτύρων είναι το θάρρος,η ευψυχία και η καρτερία των τόσον εις τας διαφόρους ανακρίσεις ενώπιον των Τούρκων αξιωματούχων,όσον και εις τα βασανιστήρια τα οποία υφίσταντο.Η καρτερία αυτή και η θεική δύναμις έκανε τους μάρτυρας να χαίρουν και να ευφραίνονται εις τα βασανιστήρια και να αισθάνονται την παραμονή των εις την φυλακήν ως εις χαροποιόν συμπόσιον.Αναφέρεται δι'ωρισμένους εκ των μαρτύρων ότι την νύχτα έλαμπεν εις την φυλακήν ουράνιον φως.Εις την φυλακήν,όπου ήτο κρεμασμένη η Κυράννα,''ω του θαύματος!έξαφνα έλαμψε φως μέγα εις την φυλακήν καταβαίνον από την σκεπήν,ωσάν αστραπή,το οποίον περικυκλώνοντας το σώμα της μάρτυρος,εξεχύθει και εις όλην την φυλακήν και εφώτισεν αυτήν ωσάν τα έμπαινεν μέσα ο ήλιος.(ήτον δε τότε τετάρτη ή πέμπτη ώρα της νυχτός)''.Το φώς τούτο είδον και οι άλλοι φυλακισμένοι ''και οι μεν χριστιανοί εφώναζον το Κύριε ελέησον,οι δε Εβραίοι έπεσαν μπρούμυτα να μην βλέπουν το φώς οι δε Τούρκισσαις εφώναζον ωχ ωχ το κρίμα της φτωχής Ρωμαίας μας έφτασε και έπεσε αστραπή να μας καύση,ο δε δεσμοφύλαξ έτρεμεν  από τον φόβον όλος''.

Το αποκορύφωμα του θάρρους και της πίστεως αποτελεί η περιφρόνησις προς τον θάνατον,την οποίαν δεικνύουν οι Νεομάρτυρες.Εις όλους παρατηρείται το φαινόμενον ότι αισθάνονται νικηταί του θανάτου.Δεν τον φοβούνται,αλλά ποθούν να θανατωθούν ταχέως,και αδιαφορούν αν κόψουν το σώμα των εις λεπτά κομμάτια.Χαίρουν δια την θανατικήν απόφασιν,όπως οι ευρίσκοντες θησαυρόν,και με χαράν πορεύονται τρέχοντας την οδόν του μαρτυρίου,όχι σκυθρωποί,αλλά φαιδροί και χαρούμενοι,με φαιδρόν πρόσωπον.

Η αφοβία αυτή ενώπιον του θανάτου προέρχεται εκ της πίστεως εις τον Χριστόν,της στερράς αποφάσεως να μην τον αρνηθούν και ενώπιον του εσχάτου κινδύνου και της προσδοκίας της απολαύσεως της αιώνιας ζωής.

ΜΝΗΜΗ 1821,ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗΝ ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑΝ,ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ,1971

   

ΩΣΙΣ

Έστω κι αν η γαλήνη απλώνεται στα χόρτα

Ουδέποτε τ'ανασαλέματα δεν παύουν

Αυτά μας ζουν και ζούμε εμείς εντός τους

Τα πρώτα ανασαλέματα τα πρώτα αρχέτυπα

Της ίδιας άλικης ορμής που προωθεί τις ώσεις

Σπαθάτα χελιδόνια μέσ'τον ήλιο

Και πουπουλένια νυχτοπούλια μέσ'το σκότος

Θαρθούν τ'ανασαλέματα θαρθούν τα ρίγη

Κι όταν ακόμη ακινητούν τ'αστέρια

Στους βελουδένιους των βυθούς.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ 

ΤΗΞΗ ΟΝΕΙΡΩΝ

Αρμοί και καρδία λούφαξαν
και όλη η ραχοκοκαλιά 
δεν ήταν ίδια τα ψιθυρίσματα 
των ιδεών
στην θέα της υλικότητας
σφοδρότητα ναι
μα και τήξη των ονείρων

ΣΗΜΑΙΕΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ

Ο ΓΕΝ.ΠΡΟΞΕΝΟΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

Κέρκυρα,16 Μαίου 1821
Πανιερώτατε και σεβασμιώτατε Πρίγκιψ

Φρονώ ότι κάμνω πράγμα αρεστόν εις την Υ.Σ.Π.αποστέλλων,συνημμένως τω ευλαβεστάτω εγγράφω μου,τους τύπους των υψωθεισών δύο σημαίων υπό των Ελλήνων επαναστατών κατά των Τούρκων.Η έχουσα γαλάζιον βάθος χρησιμοποιήται υπό του ναυτικού και φέρει την εξής επιγραφήν:Ή ταν ή επί τας,ήτοι να νικήσομεν ή να αποθάνομεν.Η ετέρα,έχουσα λευκόν βάθος με τας λέξεις:Ή ε/α ή θ/ς,το οποίον σημαίνει ή ελευθερία ή θάνατος,προορίζεται δια τον στρατόν της ξηράς.
Αι ειδήσεις,αίτινες κυκλοφορούν ενταύθα συνεχώς επί του θέματος των Ελλήνων,εμφανίζονται ευνοικόταται δι'αυτούς.Επειδή όμως δεν υπάρχουν επίσημοι εκθέσεις,είναι αναγκαίον να αναμείνομεν ακριβεστέρας λεπτομερείας.
Εδώ επικρατεί η γνώμη ότι τώρα πλέον η Κωνσταντινούπολις πρέπει να ευρίσκεται υπό πλήρη εξουσία των Ελλήνων,εγώ όμως δεν γνωρίζω αν τούτο αποτελεί επιθυμίαν ή πραγματικότητα.Ο καιρός θα αποκαλύψει την αλήθειαν...

(Από το αρχείο Βατικανού περί της Ελληνικής επαναστάσεως,εκδιδόμενα υπό Γεωργίου Ζώρα Ακαδημία Αθηνών,1979)

ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΩΛΑ

Ας σταθούμε σε μια ακίνητη υγρή επιφάνεια,το είδωλο θα υποδηλώσει την αντανάκλαση του εαυτού.
Καθώς μας κατακλύζουν λογιώ εικόνες,ο αυτοπροσδιορισμός τίθεται ως πρόβλημα,έξω απ'την αυτάρεσκη φλυαρία της συρρικνωμένης σκέψης.
Η εικόνα εξαχρειώνεται.
"Εξορίστηκε"απ'τον ηλεκτρονικό μας πολιτισμό.
Η καθημερινότητα υπερβαίνει την όραση,μάσκες επικαλύπτουν την ελευθερία της ανάσας.
Θα αναζητήσουμε ίσως έναν υπεριπολογιστή να συμψηφίσει κέρδη και ζημιές.
Μα είμαστε οι κατακερματισμένοι,οι αναπότρεπτα τρεπτοί και δεν αντέχουμε σε οποιαδήποτε "ακριβοδίκαιη" κρίση.
Προσδοκούμε μονάχα στη αγάπη που μας διδάσκει η είσοδος στην Εκκλησία.